Απρίλιος 26, 2025.

Ένα Σοκ από τους Δασμούς Τραμπ

Η έκθεση World Economic Outlook του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (IMF) τον Απρίλιο 2025 φέρνει δραματικές αναθεωρήσεις, μειώνοντας την πρόβλεψη ανάπτυξης των ΗΠΑ από 2,7% σε 1,8% για το 2025, εξαιτίας των δασμών που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ στις 2 Απριλίου. Οι εμπορικές εντάσεις, σε συνδυασμό με την πτώση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, δημιουργούν ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού και χαμηλής ανάπτυξης, επηρεάζοντας τις παγκόσμιες αγορές. Τι σημαίνουν αυτά για τους επενδυτές και πώς μπορούν να προσαρμοστούν σε αυτό το ταραχώδες τοπίο;

Μειωμένη Ανάπτυξη στις ΗΠΑ και Παγκοσμίως

Η IMF αναθεώρησε την πρόβλεψη ανάπτυξης των ΗΠΑ στο 1,8% για το 2025, μειώνοντας την κατά 0,9% από τον Ιανουάριο, λόγω των δασμών (10% βασικός, 20% στην ΕΕ). Η παγκόσμια ανάπτυξη πέφτει στο 2,8% (από 3,3%), με ανάκαμψη στο 3% το 2026, πολύ κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο (3,7%). Οι δασμοί αποτελούν αρνητικό σοκ εφοδιασμού, μειώνοντας την παραγωγικότητα και πιέζοντας την κατανάλωση, καθώς η καταναλωτική εμπιστοσύνη και οι δείκτες κατανάλωσης υποχωρούν. Ο κίνδυνος ύφεσης στις ΗΠΑ ανεβαίνει στο 40% (από 25% τον Οκτώβριο 2024), αν και δεν προβλέπεται ακόμα. Αυτή η επιβράδυνση επηρεάζει το παγκόσμιο εμπόριο και τις επενδύσεις, δημιουργώντας αβεβαιότητα στις αγορές.

Αύξηση Πληθωρισμού στις Προηγμένες Οικονομίες

Ο πληθωρισμός στις προηγμένες οικονομίες (ΗΠΑ, ΗΒ, Καναδάς) αναθεωρείται στο 2,5% για το 2025 (από 2,1%), ενώ στις ΗΠΑ φτάνει το 3% (από 2%). Αιτίες είναι οι επίμονες πιέσεις στις υπηρεσίες, η πρόσφατη αύξηση τιμών βασικών αγαθών (εκτός τροφίμων και ενέργειας) και οι δασμοί, που ανεβάζουν το κόστος εισαγωγών. Η IMF σημειώνει ότι η επίδραση των δασμών στον πληθωρισμό εξαρτάται από το αν θεωρηθούν προσωρινοί ή μόνιμοι. Οι αναδυόμενες αγορές, αντίθετα, βλέπουν μείωση του πληθωρισμού, αντισταθμίζοντας τις πιέσεις. Αυτή η δυναμική περιπλέκει τις αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών, που μπορεί να καθυστερήσουν μειώσεις επιτοκίων για να ελέγξουν τις τιμές.

Επιπτώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωζώνη

Το Ηνωμένο Βασίλειο βλέπει την πρόβλεψη ανάπτυξης για το 2025 να πέφτει στο 1,1% (από 1,6%), λόγω των δασμών (10% από ΗΠΑ), υψηλότερων αποδόσεων ομολόγων (gilt yields), αυξημένων τιμών ενέργειας και χαμηλότερης κατανάλωσης. Το 2026, η ανάπτυξη προβλέπεται στο 1,4%. Στην ευρωζώνη, η ανάπτυξη πέφτει στο 0,8% το 2025, με ανάκαμψη στο 1,2% το 2026, πιεσμένη από την αβεβαιότητα και τους δασμούς (20% στην ΕΕ, με 90ήμερη παύση μέχρι Ιούλιο). Η Ισπανία ξεχωρίζει με 2,5% ανάπτυξη, χάρη στην ισχυρή απόδοση του 2024 και την ανοικοδόμηση μετά τις πλημμύρες. Η ΕΕ ανέστειλε αντίποινα (21 δισ. ευρώ σε αμερικανικά αγαθά) για διαπραγματεύσεις, αλλά η κλιμάκωση παραμένει πιθανή.

Δυναμική του Δολαρίου και Αγορές

Οι δασμοί περιπλέκουν τη δυναμική του δολαρίου. Βραχυπρόθεσμα, η αγοραστική φρενίτιδα ενίσχυσε το δολάριο λόγω αβεβαιότητας, αλλά η IMF προβλέπει ότι μακροπρόθεσμα μπορεί να υποτιμηθεί αν οι δασμοί μειώσουν την παραγωγικότητα του εμπορικού τομέα των ΗΠΑ σε σχέση με τους εταίρους της. Αυτή η αστάθεια επηρεάζει τις αγορές, με τις μετοχές να δέχονται πιέσεις (π.χ. πτώση ευρωπαϊκών δεικτών) και τις αποδόσεις ομολόγων να ανεβαίνουν. Η προσωρινή εξαίρεση smartphones από τους δασμούς περιορίζει τις ζημιές σε τεχνολογικές εταιρείες, αλλά η συνολική αβεβαιότητα παραμένει.

Προσαρμογή σε ένα Αβέβαιο Περιβάλλον

Οι δασμοί Τραμπ, που οδήγησαν την IMF να μειώσει την πρόβλεψη ανάπτυξης των ΗΠΑ στο 1,8% και την παγκόσμια στο 2,8%, δημιουργούν ένα περιβάλλον χαμηλής ανάπτυξης και υψηλού πληθωρισμού (3% στις ΗΠΑ). Η ευρωζώνη (0,8%) και το ΗΒ (1,1%) πιέζονται, ενώ η 90ήμερη παύση των δασμών προσφέρει προσωρινή ανάσα για διαπραγματεύσεις. Οι επενδυτές πρέπει να παρακολουθούν τις εξελίξεις, εστιάζοντας σε τομείς ανθεκτικούς στην αβεβαιότητα, όπως η τεχνολογία, η ενέργεια και τα ασφαλή καταφύγια (χρυσός, δολάριο). Η προσαρμογή σε αυτό το ταραχώδες τοπίο απαιτεί ψυχραιμία και στρατηγική, καθώς οι κίνδυνοι ύφεσης και πληθωρισμού παραμένουν υψηλοί. Μείνετε ενημερωμένοι για τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-ΕΕ, που θα καθορίσουν την επόμενη φάση της αγοράς.

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340