Συρρίκνωση της Αμερικανικής Οικονομίας το 1ο Τρίμηνο του 2025 – Ο Ρόλος της Αβεβαιότητας και των Δασμών

Μάιος 02, 2025.

Μια Αναπάντεχη Συρρίκνωση

Η οικονομία των ΗΠΑ συρρικνώθηκε κατά 0,3% σε ετήσια βάση το πρώτο τρίμηνο του 2025, σημειώνοντας την πρώτη αρνητική επίδοση από το 1ο τρίμηνο του 2022, σύμφωνα με έκθεση του Υπουργείου Εμπορίου. Η εξέλιξη αυτή, που αποδίδεται σε μια άνευ προηγουμένου αύξηση των εισαγωγών λόγω των δασμών της κυβέρνησης Τραμπ και στη μείωση των κρατικών δαπανών, εγείρει ανησυχίες για ύφεση. Πώς επηρεάζει αυτή η εξέλιξη τους επενδυτές και τι σημαίνει για το μέλλον της αμερικανικής οικονομίας;

Αιτίες της Συρρίκνωσης

Το ΑΕΠ, που μετρά το σύνολο των αγαθών και υπηρεσιών που παράγονται, μειώθηκε κατά 0,3%, έναντι προσδοκιών για αύξηση 0,4% από οικονομολόγους της Dow Jones. Κύριος λόγος ήταν η εκρηκτική αύξηση των εισαγωγών κατά 41,3%, με τις εισαγωγές αγαθών να εκτοξεύονται κατά 50,9%, η μεγαλύτερη από το 1974 εκτός της περιόδου της πανδημίας. Οι εισαγωγές, που αφαιρούνται από το ΑΕΠ, αφαίρεσαν πάνω από 5 ποσοστιαίες μονάδες από τον κύριο δείκτη, καθώς επιχειρήσεις και καταναλωτές έσπευσαν να προμηθευτούν προϊόντα πριν από την επιβολή δασμών τον Απρίλιο. Επιπλέον, η μείωση των ομοσπονδιακών δαπανών κατά 5,1%, εν μέρει λόγω περικοπών από το Τμήμα Κυβερνητικής Αποδοτικότητας του Έλον Μασκ, συνέβαλε στη συρρίκνωση. Οι εξαγωγές αυξήθηκαν οριακά κατά 1,8%, ανεπαρκείς για να αντισταθμίσουν το εμπορικό έλλειμμα. Αυτή η δυναμική υποδηλώνει ότι η συρρίκνωση μπορεί να είναι προσωρινή, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει εμπόδιο για τους επενδυτές.

Κατανάλωση και Επενδύσεις

Η καταναλωτική δαπάνη, που αποτελεί περίπου το 70% της οικονομίας, επιβραδύνθηκε στο 1,8%, από 4% το προηγούμενο τρίμηνο, σημειώνοντας τη χαμηλότερη αύξηση από το 2ο τρίμηνο του 2023. Ωστόσο, ξεχωριστή έκθεση έδειξε αύξηση 0,7% τον Μάρτιο, υψηλότερη από την εκτίμηση του 0,5%, υποδηλώνοντας ανθεκτικότητα. Παράλληλα, οι ιδιωτικές επενδύσεις εκτοξεύτηκαν κατά 21,9%, κυρίως λόγω αύξησης 22,5% στις δαπάνες για εξοπλισμό, πιθανότατα λόγω προληπτικών αγορών πριν τους δασμούς. Η επιβράδυνση της κατανάλωσης εγείρει ανησυχίες, αλλά η ισχυρή επενδυτική δραστηριότητα δείχνει ότι οι επιχειρήσεις παραμένουν ενεργές, προσφέροντας στους επενδυτές μια μικτή εικόνα για τη μελλοντική ανάπτυξη.

Πληθωρισμός και Πολιτική της Ομοσπονδιακής Τράπεζας

Ο πληθωρισμός, όπως μετράται από τον δείκτη τιμών προσωπικής κατανάλωσης (PCE), αυξήθηκε στο 3,6% για το τρίμηνο, από 2,4% το προηγούμενο, ενώ ο πυρήνας PCE (χωρίς τρόφιμα και ενέργεια) ανήλθε στο 3,5%. Ο δείκτης chain-weighted, που προσαρμόζεται στις αλλαγές συμπεριφοράς, αυξήθηκε στο 3,7%, υπερβαίνοντας την εκτίμηση του 3%. Αυτά τα στοιχεία δημιουργούν διλήμματα για την Ομοσπονδιακή Τράπεζα (Fed), καθώς η αρνητική ανάπτυξη μπορεί να πιέσει για μειώσεις επιτοκίων, αλλά ο υψηλός πληθωρισμός ενδέχεται να οδηγήσει σε διατήρηση των υφιστάμενων επιτοκίων (4,25%-4,50%). Οι αγορές προβλέπουν μείωση επιτοκίων τον Ιούνιο και συνολικά τέσσερις κινήσεις μέχρι το τέλος του 2025, υποδηλώνοντας προτεραιότητα στην ανάπτυξη έναντι του πληθωρισμού. Οι επενδυτές πρέπει να παρακολουθούν τις αποφάσεις της Fed, καθώς θα επηρεάσουν τις αποδόσεις ομολόγων και τις χρηματιστηριακές αποτιμήσεις.

Αβεβαιότητα από την Εμπορική Πολιτική Τραμπ

Η εμπορική πολιτική του Τραμπ, με την επιβολή δασμών 10% σε όλους τους εμπορικούς εταίρους και επιλεκτικών “αντιποίνων” τον Απρίλιο, που ανεστάλησαν για 90 ημέρες, προκάλεσε σημαντική αβεβαιότητα. Η μαζική εισαγωγή αγαθών πριν τους δασμούς διόγκωσε το εμπορικό έλλειμμα, ενώ η συνεχιζόμενη διαπραγμάτευση με εταίρους εντείνει την αστάθεια. Ο Τραμπ, σε ανάρτησή του στο Truth Social, απέδωσε τη συρρίκνωση σε “κληρονομιά Μπάιντεν”, προβλέποντας “άνθηση” μόλις οι δασμοί ενεργοποιηθούν. Ωστόσο, οι οικονομολόγοι, όπως ο Chris Rupkey, τονίζουν ότι η εξαφάνιση της ανάπτυξης δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η αβεβαιότητα αυτή επηρεάζει τις επενδυτικές αποφάσεις, με τις μετοχές να υποχωρούν και τα ομόλογα να ανεβαίνουν μετά την έκθεση. Οι επενδυτές πρέπει να προετοιμαστούν για πιθανές διακυμάνσεις στις αγορές, ανάλογα με την έκβαση των εμπορικών διαπραγματεύσεων.

Επενδυτικές Προκλήσεις και Ευκαιρίες

Η συρρίκνωση του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 0,3% το 1ο τρίμηνο του 2025, λόγω της έκρηξης εισαγωγών (+41,3%) και της μείωσης κρατικών δαπανών (-5,1%), σηματοδοτεί μια περίοδο αβεβαιότητας. Παρά την επιβράδυνση της κατανάλωσης (1,8%), οι ισχυρές ιδιωτικές επενδύσεις (+21,9%) και η ανθεκτικότητα στις δαπάνες του Μαρτίου υποδηλώνουν ότι η οικονομία δεν έχει ακόμη καταρρεύσει. Ο υψηλός πληθωρισμός (3,6%) περιπλέκει τις αποφάσεις της Fed, ενώ η εμπορική πολιτική Τραμπ ενισχύει την αστάθεια. Οι επενδυτές καλούνται να πλοηγηθούν σε ένα περιβάλλον υψηλού κινδύνου, παρακολουθώντας τα δεδομένα απασχόλησης (BLS, Παρασκευή) και τις εξελίξεις στους δασμούς. Στρατηγικές που εστιάζουν σε τομείς ανθεκτικούς στον πληθωρισμό, όπως η ενέργεια ή οι υποδομές, και σε ευέλικτες επενδύσεις μπορούν να προσφέρουν σταθερότητα και ευκαιρίες, καθώς η οικονομία αντιμετωπίζει την πιθανότητα ύφεσης.

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340