Η Συμφωνία UK-EU Post-Brexit και οι Επιπτώσεις στην Ελληνική Αγορά

Μάιος 20, 2025.

Μια Νέα Εποχή στις Σχέσεις UK-EU

Η συμφωνία post-Brexit reset μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και Ευρωπαϊκής Ένωσης, που ανακοινώθηκε στις 19 Μαΐου 2025, σηματοδοτεί μια σημαντική επαναπροσέγγιση μετά την έντονη αποχώρηση του 2020. Με συμφωνίες για αμοιβαία πρόσβαση σε αλιευτικά ύδατα έως το 2038, ενεργειακή συνεργασία, αμυντική συνεργασία, και σχέδια για πρόγραμμα κινητικότητας νέων, η συμφωνία ενισχύει τη συνεργασία σε κρίσιμους τομείς. Η στροφή της κυβέρνησης Τραμπ προς την απομόνωση των ΗΠΑ υπογραμμίζει τη σημασία αυτής της επαναπροσέγγισης. Πώς επηρεάζει αυτή η εξέλιξη την ελληνική οικονομία, που παρουσιάζει ανθεκτικότητα, και ποιες επενδυτικές ευκαιρίες προκύπτουν;

Βασικά Στοιχεία της Συμφωνίας UK-EU

Η συμφωνία, που επιτεύχθηκε στο Λονδίνο υπό τον Keir Starmer και την Ursula von der Leyen, περιλαμβάνει:

• Αλιευτικά Δικαιώματα: Αμοιβαία πρόσβαση σε αλιευτικά ύδατα έως τις 30 Ιουνίου 2038, παρατείνοντας την υπάρχουσα συμφωνία (λήξη 2026) παρά τις αντιδράσεις από τον Nigel Farage για την αλιευτική βιομηχανία.
• Ενεργειακή Συνεργασία: Συμφωνία για συνεργασία σε ενεργειακή πολιτική και φόρους άνθρακα, που μπορεί να ενισχύσει την πράσινη μετάβαση.
• Αμυντική Συνεργασία: Ολοκλήρωση συνεργασίας σε κοινές επιχειρήσεις, στρατιωτική κινητικότητα, και πολιτική ασφάλειας, με πιθανή πρόσβαση του ΗΒ σε ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο 125 δισ. ευρώ.
• Κινητικότητα Νέων: Σχέδιο για πρόγραμμα Balanced Youth Experience, που επιτρέπει σε νέους (18-30 ετών) να εργάζονται, σπουδάζουν, ή ταξιδεύουν για περιορισμένο χρόνο, αν και οι λεπτομέρειες παραμένουν υπό διαπραγμάτευση.
• Ταξιδιωτική Διευκόλυνση: Πιθανή χρήση e-gates για Βρετανούς σε ευρωπαϊκά αεροδρόμια, μειώνοντας τις καθυστερήσεις.

Η συμφωνία αντανακλά την ανάγκη για στενότερη συνεργασία εν μέσω αμερικανικής απομόνωσης, αλλά αντιμετωπίζει εσωτερικές αντιδράσεις στο ΗΒ, ιδιαίτερα από το Reform UK.

Σύνδεση με την Ελληνική Οικονομία

Η Ελλάδα, επωφελείται έμμεσα από τη συμφωνία:

• Εμπορική Σταθερότητα: Η βελτίωση των σχέσεων UK-EU ενισχύει τη σταθερότητα στην ευρωπαϊκή αγορά, που απορροφά το 96% των ελληνικών εξαγωγών. Το ΗΒ, ως σημαντικός εμπορικός εταίρος, μπορεί να διευκολύνει τις ελληνικές εξαγωγές (π.χ. αγροτικά προϊόντα, φαρμακευτικά).
• Ενεργειακές Ευκαιρίες: Η ενεργειακή συνεργασία UK-EU μπορεί να ενισχύσει επενδύσεις σε ΑΠΕ, όπου η Ελλάδα έχει πλεονέκτημα (ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ΔΕΗ) μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης.
• Αμυντικός Τομέας: Η αμυντική συνεργασία ενισχύει την ευρωπαϊκή ασφάλεια, ωφελώντας την Ελλάδα, που δαπανά 3% του ΑΕΠ σε άμυνα. Εταιρείες όπως η Intralot ή η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία μπορούν να διεκδικήσουν συμβόλαια.
• Κινητικότητα Νέων: Το πρόγραμμα μπορεί να ενισχύσει τον ελληνικό τουρισμό και την εκπαίδευση, προσελκύοντας Βρετανούς φοιτητές ή εργαζόμενους.

Η χαμηλή έκθεση της Ελλάδας στις ΗΠΑ (4% των εξαγωγών) μειώνει τους κινδύνους από την αμερικανική απομόνωση, ενώ η συμφωνία ενισχύει την εμπιστοσύνη στην ευρωπαϊκή αγορά.

Παγκόσμιες και Περιφερειακές Επιπτώσεις

Η συμφωνία UK-EU έρχεται σε μια περίοδο παγκόσμιας αβεβαιότητας, με την υποβάθμιση των ΗΠΑ από τη Moody’s (Aa1, χρέος 134% του ΑΕΠ έως 2035) να πιέζει τις αγορές (S&P 500 -0,4%, 10ετές yield 4,48%). Η στροφή των ΗΠΑ προς την απομόνωση (π.χ. δασμοί Τραμπ) καθιστά την ευρωπαϊκή συνεργασία κρίσιμη, ιδιαίτερα για την ασφάλεια και την ενέργεια. Η Ελλάδα, ως μέλος της ΕΕ, επωφελείται από την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσει εσωτερικές προκλήσεις, όπως η στάσιμη παραγωγικότητα (ΣΠΠ -10% από το 2009) και το αναποτελεσματικό δικαστικό σύστημα (1.200 ημέρες εκδίκαση). Η συμφωνία μπορεί να προσελκύσει επενδυτές στην Ελλάδα, που αναζητούν σταθερότητα μακριά από την αμερικανική αστάθεια.

Η Ελλάδα στην Ενισχυμένη Ευρωπαϊκή Συνεργασία

Η συμφωνία UK-EU για αλιευτικά δικαιώματα έως το 2038, ενεργειακή και αμυντική συνεργασία, και κινητικότητα νέων ενισχύει την ευρωπαϊκή σταθερότητα εν μέσω αμερικανικής απομόνωσης και αβεβαιότητας. Η Ελλάδα, με ανάπτυξη 2,3%, θετικό outlook (Fitch BBB-), και χαμηλή έκθεση στις ΗΠΑ (4% εξαγωγών), επωφελείται από τη βελτιωμένη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Οι επενδυτές πρέπει να παρακολουθούν τις ελληνικές μεταρρυθμίσεις και τις παγκόσμιες εξελίξεις για να εκμεταλλευτούν τη δυναμική της ελληνικής αγοράς.

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340