Απρίλιος 03, 2025.

Ένας Εμπορικός Πόλεμος Χωρίς Προηγούμενο

Ο Ντόναλντ Τραμπ εξαπέλυσε την Τρίτη 1 Απριλίου 2025 ένα μπαράζ δασμών σε 180 χώρες, με βασικό δασμό 10% από 5 Απριλίου και «αμοιβαίους» δασμούς έως 46% από 9 Απριλίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δέχεται 20% επιπλέον (πάνω από 25% στην αυτοκινητοβιομηχανία), η Κίνα 34%, το Βιετνάμ 46%. Οι αναλυτές προειδοποιούν για «χειρότερο σενάριο», με την παγκόσμια οικονομία να κινδυνεύει από ύφεση και τις ΗΠΑ να αντιμετωπίζουν πληθωρισμό και επιβράδυνση. Πώς επηρεάζεται η Ελλάδα;

Οι Δασμοί: Μέγεθος και Στόχοι

Ο Τραμπ χαρακτήρισε την 2α Απριλίου «Ημέρα Απελευθέρωσης», υποσχόμενος αναγέννηση της αμερικανικής βιομηχανίας. Ο μέσος δασμός των ΗΠΑ εκτοξεύτηκε στο 22% – το υψηλότερο από το 1910 – από 2,5% το 2024, σύμφωνα με τη Fitch. Εξαιρούνται ενέργεια, ορυκτά, χρυσός, Μεξικό και Καναδάς (υπό όρους). Η ΕΕ, με 20% σε όλα τα αγαθά, ετοιμάζει αντίποινα, με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να μιλά για «μείζον πλήγμα» και ετοιμότητα για διαπραγμάτευση ή κλιμάκωση.

Παγκόσμιες Επιπτώσεις: Ύφεση στον Ορίζοντα

• ΗΠΑ: Οι δασμοί θα ανεβάσουν τις τιμές, πιέζοντας την κατανάλωση (0,1% αύξηση Φεβρουάριος 2025) και την ανάπτυξη (0,3% Q1). Ο πληθωρισμός (Core PCE 2,9%) μπορεί να φτάσει 3,5%, δυσκολεύοντας τη Fed.
• Ευρώπη: Η ΕΚΤ βλέπει πτώση ΑΕΠ 0,4%, ενώ τράπεζες (Goldman Sachs) εκτιμούν πάνω από 1%. Η εξωστρεφής ΕΕ είναι ευάλωτη, με την αυτοκινητοβιομηχανία (Γερμανία) να δέχεται διπλό χτύπημα.
• Παγκόσμια Οικονομία: Η Nomura και η INSEAD προειδοποιούν για κατάρρευση του ελεύθερου εμπορίου, με αλυσίδες εφοδιασμού σε κρίση και πιθανή παγκόσμια ύφεση.

Ελλάδα: Έμμεσες αλλά Σοβαρές Πιέσεις

Η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ) εκτιμά ότι οι δασμοί πλήττουν την ανάπτυξη της Ευρωζώνης, αλλά όχι τη μείωση του πληθωρισμού (2,2% Μάρτιος). Στις ΗΠΑ, η ανάπτυξη πέφτει και ο πληθωρισμός ανεβαίνει βραχυπρόθεσμα. Ο Γιάννης Στουρνάρας τονίζει ότι ο εμπορικός πόλεμος βλάπτει όλους, με την Ελλάδα να επηρεάζεται έμμεσα:

• Εξαγωγές: Μόνο 4% πηγαίνουν στις ΗΠΑ (vs 8,5% Ευρωζώνη), αλλά η επιβράδυνση στην ΕΕ (20% δασμοί) μπορεί να πλήξει τη ζήτηση για ελληνικά προϊόντα (π.χ. μέταλλα, τρόφιμα).
• Ανάπτυξη: Η ΤτΕ «κουρεύει» το ΑΕΠ στο 2,3% το 2025 (από 2,5%), με κίνδυνο περαιτέρω πτώσης αν η ΕΕ κλιμακώσει.
• Πληθωρισμός: Στο 3,1% (Μάρτιος), μπορεί να ανέβει αν οι αλυσίδες εφοδιασμού διαταραχθούν.
• Επενδύσεις: Η αβεβαιότητα αποτρέπει ξένα κεφάλαια, καθυστερώντας projects.

Επενδυτική Στρατηγική

1. Χρηματιστήριο (ATHEX): Οι τράπεζες (Εθνική, Eurobank: BBB-) παραμένουν ανθεκτικές, αλλά η Πειραιώς (BB+) και η Alpha κινδυνεύουν από μεταβλητότητα. Βιομηχανία (π.χ. Μυτιληναίος) μπορεί να πιεστεί αν οι εξαγωγές φρενάρουν.
2. Ακίνητα: Ο τουρισμός (28,2 εκατ. θέσεις) στηρίζει νησιά, αλλά η ακρίβεια (3,1%) πιέζει την εσωτερική ζήτηση.
3. Ομόλογα: Τα ελληνικά 10ετή (~3%) είναι ασφαλές καταφύγιο, με spreads να αντέχουν.
4. Αντιδράσεις: Η ΕΕ ετοιμάζει αντίποινα, αυξάνοντας τη μεταβλητότητα. Χρυσός και δολάριο κερδίζουν έδαφος.

Συμπέρασμα

Οι δασμοί Τραμπ φέρνουν παγκόσμια αναταραχή, με την Ελλάδα να δέχεται έμμεσο πλήγμα μέσω ΕΕ. Οι επενδυτές πρέπει να θωρακιστούν με τράπεζες, ομόλογα και τουριστικά assets, κρατώντας ρευστότητα για ευκαιρίες σε πτώσεις. Η «Ημέρα Απελευθέρωσης» μπορεί να γίνει «Ημέρα Αντιποίνων» – η προσοχή είναι το κλειδί.

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340