Συρρίκνωση της Αμερικανικής Οικονομίας το Α’ Τρίμηνο 2025

Ιούνιος 27, 2025.

Η Υπηρεσία Οικονομικής Ανάλυσης (BEA) του Υπουργείου Εμπορίου των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι η αμερικανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,5% σε ετήσια βάση το α’ τρίμηνο 2025 (Ιανουάριος-Μάρτιος), υπερβαίνοντας τις προσδοκίες των οικονομολόγων για συρρίκνωση 0,2%. Πρόκειται για την πρώτη τριμηνιαία ύφεση από το α’ τρίμηνο 2022, μετά από ανάπτυξη 2,4% το δ’ τρίμηνο 2024. Η συρρίκνωση αποδίδεται κυρίως στην αύξηση των εισαγωγών λόγω της αβεβαιότητας για τους δασμούς του Προέδρου Τραμπ και στη μείωση των κρατικών δαπανών, με μερική αντιστάθμιση από την ιδιωτική κατανάλωση και τις επενδύσεις.

Κύριοι Παράγοντες της Συρρίκνωσης

• Αύξηση Εισαγωγών:
  • Οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 37,9%, συμβάλλοντας σε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 4,66%, καθώς οι επιχειρήσεις έσπευσαν να εισάγουν προϊόντα πριν την επιβολή δασμών (10% σε ΕΕ, 25% σε χάλυβα/αυτοκίνητα, 145% σε Κίνα).
  • Στο ΑΕΠ, οι εισαγωγές αφαιρούνται, καθώς το μέτρο αντανακλά την εγχώρια παραγωγή.
• Μείωση Κρατικών Δαπανών:
  • Οι κρατικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 0,6% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με ομοσπονδιακές δαπάνες να συρρικνώνονται κατά 4,6%, ενώ οι κρατικές και τοπικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 2%.
  • Η μείωση αποδίδεται σε περικοπές από το Υπουργείο Αποδοτικότητας Κυβέρνησης (DOGE).
• Αντιστάθμιση από Κατανάλωση και Επενδύσεις:
  • Η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε κατά 0,5% (0,1% για αγαθά, 0,6% για υπηρεσίες), υποστηρίζοντας την οικονομία.
  • Οι ιδιωτικές επενδύσεις εκτοξεύτηκαν κατά 23,8%, μετά από συρρίκνωση 5,6% το δ’ τρίμηνο 2024, λόγω αυξημένης επιχειρηματικής δραστηριότητας πριν τους δασμούς.

Οικονομικές Επιδόσεις και Δείκτες

• Προσωπικό Εισόδημα και Αποταμίευση:
  • Το διαθέσιμο προσωπικό εισόδημα αυξήθηκε κατά 2,5%, σταθερό σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο.
  • Το ποσοστό αποταμίευσης ανήλθε στο 4,3% του διαθέσιμου εισοδήματος, από 3,8% το 2024, υποδεικνύοντας προσοχή των καταναλωτών λόγω δασμολογικής αβεβαιότητας.
• Σύγκριση με Προσδοκίες:
  • Η συρρίκνωση 0,5% ήταν μεγαλύτερη από την εκτίμηση 0,2% των οικονομολόγων (LSEG), ενώ η δεύτερη εκτίμηση της BEA ήταν επίσης 0,2%.
  • Η μείωση των τελικών πωλήσεων σε εγχώριους αγοραστές (real final sales) ενίσχυσε τις ανησυχίες, καθώς αποτελεί βασικό δείκτη της εγχώριας ζήτησης.

Επιπτώσεις των Δασμών

• Αβεβαιότητα Δασμών:
  • Οι δασμοί του Τραμπ προκάλεσαν μαζικές εισαγωγές πριν την επιβολή τους (Απρίλιος 2025), καθώς οι επιχειρήσεις προσπάθησαν να αποφύγουν υψηλότερο κόστος.
  • Οι καταναλωτές επιτάχυναν αγορές για να αποφύγουν τις αυξήσεις τιμών που προκύπτουν από τους δασμούς.
• Ανάλυση Οικονομολόγων:
  • Ο Gregory Daco (EY) σημείωσε ότι η «δασμολογική ανησυχία» οδήγησε σε πρόωρη δραστηριότητα (front-loading), με τις εισαγωγές να επηρεάζουν το ΑΕΠ του α’ και β’ τριμήνου, καθιστώντας τα στοιχεία λιγότερο αντιπροσωπευτικά της πραγματικής οικονομικής δυναμικής.
  • Ο Ryan Sweet (Oxford Economics) υπογράμμισε ότι η μείωση των εγχώριων πωλήσεων είναι πιο ανησυχητική από την ίδια τη συρρίκνωση του ΑΕΠ, καθώς η εγχώρια ζήτηση είναι ο «κινητήρας» της οικονομίας.

Πλαίσιο και Συνέπειες

• Οικονομικό Πλαίσιο:
  • Η συρρίκνωση του 0,5% αποτελεί σημαντική επιβράδυνση από την ανάπτυξη 2,4% το δ’ τρίμηνο 2024 και αντανακλά τις πιέσεις από την εμπορική πολιτική και τη δημοσιονομική συρρίκνωση.
  • Η χρηματοπιστωτική απορρύθμιση και οι γεωπολιτικές εντάσεις (π.χ., κρίση Ισραήλ-Ιράν) ενίσχυσαν την αβεβαιότητα, πιέζοντας τις αγορές.
• Επιπτώσεις:
  • Η αύξηση των εισαγωγών πιθανότατα θα μειωθεί στο β’ τρίμηνο 2025, καθώς οι δασμοί θα έχουν εφαρμοστεί, αλλά οι αυξήσεις τιμών μπορεί να πιέσουν τον πληθωρισμό (2,5% προβλέπεται από Scope).
  • Η μείωση των κρατικών δαπανών, ιδιαίτερα σε ομοσπονδιακό επίπεδο, περιορίζει τη δημοσιονομική στήριξη, ενώ η ιδιωτική κατανάλωση και οι επενδύσεις παραμένουν ανθεκτικές αλλά ευάλωτες.

Συμπέρασμα

Η αμερικανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 0,5% το α’ τρίμηνο 2025, ξεπερνώντας τις προβλέψεις για 0,2%, λόγω της εκτόξευσης των εισαγωγών (+37,9%) από την αβεβαιότητα των δασμών του Τραμπ και της μείωσης των κρατικών δαπανών (-0,6%). Η ιδιωτική κατανάλωση (+0,5%) και οι επενδύσεις (+23,8%) απέτρεψαν μεγαλύτερη ύφεση, αλλά η μείωση των εγχώριων πωλήσεων εγείρει ανησυχίες για την ανθεκτικότητα της ζήτησης. Η δασμολογική πολιτική προκάλεσε πρόωρη εισαγωγική δραστηριότητα, παραμορφώνοντας τα στοιχεία του ΑΕΠ, ενώ οι γεωπολιτικές εντάσεις (Μέση Ανατολή) και η δημοσιονομική συρρίκνωση ενισχύουν τους κινδύνους. Η οικονομία παραμένει ευάλωτη, με τον πληθωρισμό και την εμπορική αβεβαιότητα να απειλούν τη μελλοντική ανάπτυξη (1,8% προβλέπεται για 2025, Scope).

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340