Εξελίξεις στον Πόλεμο Ισραήλ-Ιράν και Εμπλοκή ΗΠΑ

Ιούνιος 23, 2025.

Η Μέση Ανατολή βρίσκεται για άλλη μια φορά στο επίκεντρο της παγκόσμιας προσοχής, καθώς η σύγκρουση Ισραήλ-Ιράν κλιμακώνεται δραματικά με την άμεση στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ. Πρόσφατες αμερικανικές επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, σε συνδυασμό με τις απειλές και τις διπλωματικές κινήσεις, δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ.

Στρατιωτικές Ενέργειες και Εμπλοκή των ΗΠΑ

• Αμερικανικές Επιθέσεις: Ο Πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν επιτυχείς επιθέσεις σε τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν (Φορντό, Νατάνζ, Ισφαχάν), χρησιμοποιώντας B-2 stealth bombers και βόμβες bunker-buster (GBU-57), ικανές να πλήξουν υπόγειες εγκαταστάσεις όπως το Φορντό. Ο Τραμπ δήλωσε ότι οι εγκαταστάσεις «καταστράφηκαν πλήρως», αν και το Ιράν υποβαθμίζει την έκταση της ζημιάς.
• Προετοιμασίες ΗΠΑ: Πριν τις επιθέσεις, οι ΗΠΑ είχαν τοποθετήσει τέσσερα βαριά βομβαρδιστικά σε βάση στον Ινδικό Ωκεανό, είχαν θέσει τις δυνάμεις τους σε μέγιστη ετοιμότητα στη Μέση Ανατολή, και ανέπτυξαν τον αεροπλανοφόρο USS Gerald Ford στη Μεσόγειο και το USS Nimitz στην περιοχή. Επίσης, παρατηρήθηκε μετακίνηση B-2 βομβαρδιστικών προς το Γκουάμ.
• Εμπλοκή Ισραήλ: Το Ισραήλ, που ξεκίνησε τις επιθέσεις στις 13 Ιουνίου, συνέχισε να πλήττει στρατιωτικούς και πυρηνικούς στόχους στο Ιράν, με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου να χαρακτηρίζει τις αμερικανικές επιθέσεις «ιστορική απόφαση» που θα «αλλάξει την ιστορία».
• Αντιδράσεις Ιράν: Το Ιράν απάντησε με βαλλιστικούς πυραύλους κατά του Ισραήλ, πλήττοντας, μεταξύ άλλων, το νοσοκομείο Σορόκα στο νότιο Ισραήλ. Η ιρανική κρατική τηλεόραση κήρυξε κάθε Αμερικανό πολίτη και στρατιωτικό στην περιοχή ως «νόμιμο στόχο». Το Ιράν απείλησε επίσης να πλήξει αμερικανικές βάσεις και να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ, επηρεάζοντας το 20-30% της παγκόσμιας παροχής πετρελαίου.

Διπλωματικές Κινήσεις και Απειλές

• Διπλωματία:
  • Οι ΗΠΑ επιχείρησαν διπλωματικές επαφές, με τον Τραμπ να ισχυρίζεται ότι το Ιράν ζήτησε διαπραγματεύσεις, ακόμα και συνάντηση στο Λευκό Οίκο, αλλά απέρριψε το ενδεχόμενο εκεχειρίας, απαιτώντας «ολοκληρωτική νίκη». Το Ιράν αρνήθηκε συνομιλίες όσο συνεχίζονται οι ισραηλινές επιθέσεις.
  • Η Ρωσία, μέσω του Πούτιν, δήλωσε ότι το Ιράν έχει δικαίωμα σε «ειρηνικό πυρηνικό πρόγραμμα» και προειδοποίησε τις ΗΠΑ κατά της στρατιωτικής εμπλοκής, ενώ η Βόρεια Κορέα χαρακτήρισε το Ισραήλ «καρκίνωμα» και κατηγόρησε τη Δύση για την κλιμάκωση.
• Απειλές Ιράν: Ο Αγιατολάχ Χαμενεΐ δήλωσε ότι το Ιράν «δεν θα παραδοθεί» και ότι οποιαδήποτε αμερικανική επέμβαση θα οδηγήσει σε «ανεπανόρθωτη ζημιά». Το Ιράν προετοιμάζει πυραύλους για χτυπήματα σε αμερικανικές βάσεις και απείλησε ότι «όλα τα μέσα είναι στο τραπέζι».
• Αντιδράσεις Τρίτων: Η Ρωσία και η Βόρεια Κορέα καταδίκασαν τις ενέργειες ΗΠΑ-Ισραήλ, ενώ χώρες της Λατινικής Αμερικής (Χιλή, Μεξικό, Κολομβία, Βενεζουέλα, Κούβα) ζήτησαν ειρήνευση. Ο ΟΗΕ, μέσω του Γκουτέρες, χαρακτήρισε τις επιθέσεις «επικίνδυνη κλιμάκωση».

Εσωτερικές και Διεθνείς Αντιδράσεις

• ΗΠΑ:
  • Εντός ΗΠΑ, οι επιθέσεις προκάλεσαν διχασμό. Ρεπουμπλικανοί, όπως ο Τεντ Κρουζ, υποστήριξαν τις επιθέσεις, ενώ Δημοκρατικοί, όπως η Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ και ο Τσακ Σούμερ, τις κατήγγειλαν ως αντισυνταγματικές, καλώντας για κοινοβουλευτική έγκριση. Ο Ρεπουμπλικανός Τόμας Μάσι χαρακτήρισε τις ενέργειες «μη συνταγματικές».
  • Συντηρητικοί υποστηρικτές του Τραμπ, όπως ο Στιβ Μπάνον και ο Τάκερ Κάρλσον, εξέφρασαν ανησυχίες για την εμπλοκή σε έναν «ατελείωτο πόλεμο».
• Ισραήλ: Ο Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Τραμπ για την «ιστορική» συνεργασία, ενώ ο υπουργός Άμυνας Κατζ δήλωσε ότι ο Χαμενεΐ «δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει».
• Ιράν: Το Ιράν επιβεβαίωσε ότι συνεχίζει το πυρηνικό του πρόγραμμα παρά τις επιθέσεις και απείλησε με αντίποινα, συμπεριλαμβανομένων χτυπημάτων σε αμερικανικές βάσεις και εμπορικά πλοία στα Στενά του Ορμούζ.

Κίνδυνοι και Παγκόσμιες Επιπτώσεις

• Κίνδυνοι Κλιμάκωσης:
  • Οι επιθέσεις των ΗΠΑ σηματοδοτούν άμεση εμπλοκή σε έναν πόλεμο που ξεκίνησε το Ισραήλ, αυξάνοντας τον κίνδυνο περιφερειακής κλιμάκωσης. Το Ιράν διατηρεί την ικανότητα να πλήξει αμερικανικές βάσεις σε Μπαχρέιν, Κατάρ, και Σαουδική Αραβία, ενώ η απειλή κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ μπορεί να προκαλέσει αύξηση των τιμών πετρελαίου παγκοσμίως.
  • Οι Χούθι της Υεμένης απείλησαν να επαναλάβουν επιθέσεις σε αμερικανικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, ενώ η Χεζμπολάχ και η Χαμάς, σύμμαχοι του Ιράν, έχουν αποδυναμωθεί, περιορίζοντας τις επιλογές του Ιράν.
• Πυρηνικός Κίνδυνος: Παρά τις επιθέσεις, το Ιράν επιμένει ότι το πυρηνικό του πρόγραμμα είναι ειρηνικό. Ο Τραμπ και ο Νετανιάχου ισχυρίζονται ότι το Ιράν είναι κοντά στην ανάπτυξη πυρηνικού όπλου, ενώ η αμερικανική κοινότητα πληροφοριών υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα σταμάτησε το 2003.
• Διεθνείς Αντιδράσεις: Η Ρωσία και η Βόρεια Κορέα προειδοποίησαν για κίνδυνο Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, ενώ ο ΟΗΕ κάλεσε για αποκλιμάκωση. Οι επιθέσεις έχουν προκαλέσει 430 νεκρούς και 3.500 τραυματίες στο Ιράν, και 24 νεκρούς στο Ισραήλ από ιρανικά αντίποινα.

Συμπέρασμα

Οι εξελίξεις υποδεικνύουν μια δραματική κλιμάκωση της σύγκρουσης Ισραήλ-Ιράν, με τις ΗΠΑ να εισέρχονται άμεσα στον πόλεμο μέσω επιθέσεων σε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν στις 22 Ιουνίου 2025. Ο Τραμπ, παρά τις αρχικές διπλωματικές προσπάθειες, επέλεξε τη στρατιωτική δράση, συνεργαζόμενος στενά με το Ισραήλ, προκαλώντας διχασμό στις ΗΠΑ και διεθνείς αντιδράσεις. Το Ιράν απειλεί με αντίποινα και διατηρεί τη δυνατότητα να πλήξει αμερικανικούς και ισραηλινούς στόχους, ενώ η παγκόσμια κοινότητα εκφράζει φόβους για περιφερειακό πόλεμο και οικονομικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα λόγω πιθανής διαταραχής στα Στενά του Ορμούζ. Η κατάσταση παραμένει εξαιρετικά αβέβαιη, με κίνδυνο περαιτέρω κλιμάκωσης, ενώ η διπλωματία φαίνεται να έχει περιορισμένες πιθανότητες επιτυχίας εν μέσω συνεχιζόμενων επιθέσεων.

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340