S&P: Αμετάβλητη ΒΒΒ με Σταθερό Outlook η Ελληνική Οικονομία

Οκτώβριος 20, 2025

Ο διεθνής οίκος Standard & Poor’s διατηρεί αμετάβλητη την αξιολόγηση της Ελλάδας στο ΒΒΒ με σταθερό outlook, εξισορροπώντας τα εξαιρετικά υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (μέσος όρος 3,4% ΑΕΠ από 2023) και πλεόνασμα 0,4% για το 2025 έναντι υψηλού χρέους και εξωτερικών ανισορροπιών. Η Ελλάδα θα αποπληρώσει καθαρό χρέος για δεύτερη συνεχή χρονιά, χάρη σε έσοδα από RRF, τουρισμό (+12,5%) και ισχυρή αγορά εργασίας (ανεργία 8,1%). Προβλέπεται ανάπτυξη ΑΕΠ +2,1% φέτος και +2,2% το 2026, με σταθερή πορεία από NGEU και φοροελαφρύνσεις. Καταλύτης αναβάθμισης: μείωση εξωτερικού χρέους/εισαγωγών. Ρίσκο υποβάθμισης: επιδείνωση πλεονασμάτων. Τραπεζικός τομέας: NPEs 4,6% (από 56% το 2016).

Δημοσιονομική Επίδοση και Πρόβλεψη

Από το 2023 η Ελλάδα καταγράφει εξαιρετικά υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα με μέσο όρο 3,4% του ΑΕΠ. Η S&P προβλέπει δεύτερο συνεχόμενο συνολικό πλεόνασμα 0,4% για το 2025, κάνοντας την χώρα μία από τις ελάχιστες ανεπτυγμένες οικονομίες που αποπληρώνει καθαρό χρέος σε απόλυτους όρους. Η αύξηση εσόδων προέρχεται από φοροσυμμόρφωση, βελτίωση αγοράς εργασίας και ροές RRF, ενώ οι τρέχουσες δαπάνες συγκρατούνται και οι κεφαλαιακές αυξάνονται.

Για το 2026, το προσχέδιο προϋπολογισμού αξιοποιεί δημοσιονομικό χώρο με φοροελαφρύνσεις (εισοδήματα, νέοι, οικογένειες) και αύξηση συντάξεων, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο στόχους.

Οικονομικές Προοπτικές και Κινητήριοι Παράγοντες

Παρά την παγκόσμια αβεβαιότητα, οι προοπτικές παραμένουν σταθερές, ενισχυμένες από επενδυτικά έργα και ισχυρή τουριστική ζήτηση. Η βιομηχανία στάσιμη λόγω αδύναμων εταίρων (Γερμανία/Γαλλία), αλλά ο τουρισμός αυξήθηκε 12,5% (Ιαν-Ιούλιος 2025). Η εγχώρια πιστωτική ανάπτυξη επιταχύνθηκε, ιδίως σε επιχειρήσεις, ενώ οι αυξανόμενες αποτιμήσεις ακινήτων/μετοχών στήριξαν λιανικές πωλήσεις και κατανάλωση.

• Τουρισμός: +12,5% εισπράξεις
• Αγορά Εργασίας: Ανεργία 8,1% (5η καλύτερη Ευρωζώνη)
• Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ: Τόνωση μεταποίησης α’ εξαμήνου

Η σταθερή μείωση ανεργίας και αύξηση πραγματικών μισθών ενισχύουν την ιδιωτική κατανάλωση.

Ταμείο Ανάκαμψης και Μελλοντική Στήριξη

Το NextGenerationEU εισέρχεται σε τελική φάση, με προθεσμίες RRF στο β’ εξάμηνο 2026, εξασφαλίζοντας σταδιακή αποδέσμευση. Ο νέος προϋπολογισμός ΕΕ (2028-2034) και εκτάκτως έσοδα θα καλύψουν επενδυτικά κενά. Στο Q2 2025, οι πάγιοι επενδύσεις ανέκαμψαν χάρη σε επιχειρηματικό δανεισμό και εκτέλεση RRF έργων, προβλέποντας ΑΕΠ +2,2% μέσο όρο 2025-2026.

Ευπάθειες και Εξωτερικές Ανισορροπίες

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει μεγαλύτερες εξωτερικές ευπάθειες από ομολόγους ΕΕ, με υψηλό έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών από το 2020. Ωστόσο, το 2025 η μείωση πληρωμών τόκων, χαμηλότερο πετρέλαιο και τουρισμός (+12,5%) μείωσαν το έλλειμμα. Οι καθαρές εξαγωγές συνέβαλαν θετικά στο ΑΕΠ (Q2), ενώ η συμμετοχή στο ευρώ και ΕΕ κανόνες προστατεύουν από σοκ πληρωμών.

Σενάρια Αναβάθμισης και Υποβάθμισης

• Θετικό (Αναβάθμιση): Βιώσιμη μείωση εξωτερικών ανισορροπιών (εισαγωγές ↓) και σημαντική μείωση εξωτερικού χρέους.
• Αρνητικό (Υποβάθμιση): Σημαντική επιδείνωση δημοσιονομικής επίδοσης.

Οι σταθερές προοπτικές εξισορροπούν ισχυρά πλεονάσματα έναντι χρέους.

Τραπεζικός Τομέας: Από Σταθερότητα σε Ανάπτυξη

Οι κίνδυνοι υποχώρησαν, με τράπεζες σε νέα φάση ανάπτυξης. Το θεσμικό πλαίσιο ευθυγραμμίστηκε με Ευρωζώνη, ενισχυμένο από εποπτεία ΤτΕ και εκκαθάριση NPEs μέσω Hercules.

Ταυτόχρονα, οι τράπεζες αποσβένουν φορολογικές πιστώσεις, βελτιώνοντας ποιότητα κεφαλαίου.

Μακροπρόθεσμες Προκλήσεις

Οι μεταρρυθμίσεις βελτίωσαν βιωσιμότητα, αλλά δικαιοσύνη και δημογραφικό παραμένουν σημεία συμφόρησης. Ο πληθυσμός συρρικνώθηκε >6% από 2011, με Ελλάδα 4η γηραιότερη ΕΕ – έως 2050, υψηλότερο ποσοστό >65 ετών. Αυτό πιέζει μακροπρόθεσμη ανάπτυξη.

Συμπέρασμα

Η Standard & Poor’s επιβεβαιώνει την αξιολόγηση ΒΒΒ με σταθερό outlook για την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας την εξαιρετική δημοσιονομική επίδοση με πλεονάσματα 3,4% από 2023 και 0,4% για το 2025, που επιτρέπουν αποπληρωμή καθαρού χρέους για δεύτερη χρονιά. Η ανάπτυξη ΑΕΠ +2,1% φέτος και +2,2% το 2026 στηρίζεται σε RRF, τουρισμό +12,5% και ανεργία 8,1%, ενώ οι φοροελαφρύνσεις 2026 ενισχύουν κατανάλωση. Καταλύτης για αναβάθμιση αποτελεί η μείωση εξωτερικού χρέους και εισαγωγών, ενώ κίνδυνος υποβάθμισης είναι η δημοσιονομική επιδείνωση. Ο τραπεζικός τομέας, με NPEs μόλις 4,6%, εισέρχεται σε φάση ανάπτυξης. Παρά τις μακροπρόθεσμες προκλήσεις από δημογραφικό και δικαιοσύνη, η σταθερή πορεία μεταρρυθμίσεων εξασφαλίζει βιωσιμότητα.

ΠΡΩΤΕΑΣ ΑΕ

Ν Κουντουριώτου 19, Θεσσαλονίκη.

[email protected]

+30 2310 402 340